België is een draaischijf van de illegale wapenhandel in Europa. Dat werd nog maar eens bevestigd tijdens de eerste dagen van het proces tegen de islamisten die bij de aanslagen van 13 november 2015 in Parijs betrokken waren. Het Vlaams Vredesinstituut bevestigt van zijn kant dat België één van de draaischijven van de wapentrafiek is, en die wordt ook gelinkt aan de drugshandel. Volgens het Vlaams Vredesinstituut waren er in 2019 100.000 à 700.000 wapens illegaal in omloop in ons land. Hoewel de marge dus zeer ruim blijkt te zijn, bezorgen die cijfers me toch koude rillingen, want ik denk meteen aan afrekeningen, zoals we er recent één met dodelijke afloop gekend hebben in Luik. 1. Wat zult u doen opdat België van zijn status van draaischijf van de illegale wapenhandel af raakt? 2. Hoeveel vuurwapens die illegaal in omloop waren, werden er de voorbije jaren ontdekt? Bevestigt u de cijfers van het Vlaams Vredesinstituut? 3. Overweegt u om maatregelen te nemen ter bestrijding van het illegale vuurwapenbezit?
1. Zoals in alle Europese landen zijn er particulieren die illegaal vuurwapens voorhanden hebben. In het EU-actieplan 2020-2025 inzake wapenhandel, dat de Europese Commissie op 24 juli 2020 heeft goedgekeurd, wordt geschat dat het zou gaan over 35.000.000 wapens op het niveau van de Europese Unie. Hoewel die wapens illegaal zijn, zijn ze niet allemaal even gevaarlijk en worden ze ook niet allemaal voor criminele doeleinden voorhanden gehouden. Wanneer het meer specifiek over wapenhandel gaat, meent de auteur van de vraag dat België een "draaischijf" is voor de wapenhandel in Europa. Een dergelijke bewering is stellig en moet worden genuanceerd. Het valt zeker niet te betwisten dat er ook in ons land gevaarlijke wapens worden doorgevoerd. Dat kan in het bijzonder worden toegeschreven aan de centrale positie van België binnen Europa. Dat geldt met name voor automatische wapens uit de Balkan. Hoewel die wapens regelmatig België binnenkomen, is dat maar in erg beperkte hoeveelheden, zoals een aantal exemplaren die in wagens verstopt zitten. Zodra ze aldus over de grenzen van het Schengengebied zijn gebracht, wordt het erg moeilijk ze op te sporen. Het staat buiten kijf dat een deel van die wapens ook in België achterblijft, met name in grote stadscentra, waar er over het algemeen meer criminaliteit is. De reeks tragische gebeurtenissen die zich recent te Marseille hebben afgespeeld, tonen aan dat dit geen verschijnsel is dat zich enkel in België of in de hoofdstad ervan voordoet. De gerechtelijke en politionele autoriteiten leggen zich bijzonder toe op de bestrijding van dit verschijnsel, dat - net zomin als drugshandel - jammer genoeg niet volledig kan worden beteugeld. Teneinde paal en perk te stellen aan de omloop van illegaal voorhanden gehouden vuurwapens, was er bij de wet van 7 januari 2018 een amnestie- en regularisatieperiode voor wapens ingesteld van 1 maart 2018 tot 31 december 2018. In die periode werden 37.667 wapens aangegeven. Die maatregel heeft onmiskenbaar een erg positief effect gehad op het aantal niet-aangegeven wapens, maar kan niet snel worden verlengd, aangezien hij anders niet langer een stimulans vormt om wapens binnen een bepaalde periode aan te geven. Bij diezelfde wet van 7 januari 2018 zijn pogingen tot het plegen van een inbreuk op de wapenwet strafbaar gesteld, waardoor delinquenten doeltreffender van bij het begin van de wapenhandel kunnen worden vervolgd. Sinds de wet van 27 april 2016 inzake aanvullende maatregelen ter bestrijding van terrorisme kan de onderzoeksrechter telefoontaps bevelen om inbreuken op de wapenwet te achterhalen en te behandelen. Het interfederaal overlegcomité ter bestrijding van illegale wapenproductie en -handel bestaat uit alle federale en gefedereerde instanties die bevoegd zijn voor de bestrijding van wapenhandel. 2. De MaCH-gegevensbank biedt niet de mogelijkheid te bepalen hoeveel illegale vuurwapens er in België in omloop zijn. Die gegevensbank biedt hooguit inzicht in het aantal wapendossiers dat bij de parketten is ingestroomd, wat evenwel geen indicatie vormt voor het aantal illegale wapens dat op het nationale grondgebied is gevonden. In eenzelfde dossier kunnen er namelijk meerdere wapens zijn gevonden. Om te weten hoeveel wapens er in België zijn gevonden, zou men dus elk lopend of afgesloten dossier moeten openen, en dat is onmogelijk. 3. Sinds de aanneming van de wapenwet van 8 juni 2006 is de Belgische wetgeving meermaals gewijzigd en verscherpt teneinde de omloop van vuurwapens te beteugelen en het voorhanden hebben ervan beter te controleren. In de wapenwet en de uitvoeringsbesluiten ervan, alsook in een reeks aanverwante wetgevingen worden de ter zake geldende regels strikt vastgesteld. Het huidige wettelijk arsenaal maakt het mogelijk aan de beoogde doelstelling te beantwoorden, waardoor het thans niet lijkt te moeten worden herzien of verscherpt. Wapens die worden gebruikt om aanslagen voor terroristische of criminele doeleinden te plegen, zijn steeds wapens die al verboden zijn en per definitie niet voorhanden mogen worden gehouden. De federale politie en het federaal parket, die meer in het bijzonder belast zijn met de bestrijding van wapenhandel, zijn zich terdege bewust van de problematiek van de wapenhandel, die met alle mogelijke middelen wordt bestreden.